Knjiga „Sveti mučenici zvorničko-tuzlanski“, autora protonamesnika Nemanja Erak i jereja Branislav Nedić čiji je izdavač “Sinaj” uz blagoslov episkopa zvorničko-tuzlanskog Fotija, koja je predstavljena i u Ugljeviku, privlači veliku pažnju čitalaca, ne samo na levoj obali Drine.
Koautor Erak priča da je „ovo elo nastalo na predlogu za kanonizaciju Svetih mučenika zvorničko-tuzlanskih te da ona predstavlja zbir najvećih primera iz stradanja srpskog naroda i sveštenika Eparhije zvorničko-tuzlanske u 20 veku“
-Episkop Fotije uputio je priedlog Svetom arhijerejskom saboru Srpske pravoslavne crkve da se mučenici zvorničko-tuzlanski kanonizuju. Sam taj čin kanonizacije pokazuje da žrtva ovih stradalnika nije uzaludna već da su oni sada naši molitvenici i zastupnici pred Bogom. To je i napisao u uvodnoj riči episkop Fotije-ističe jeErak.
Po Erakovim rečim “ knjiga sastoji iz dva dela, od čega prvi deo počinje opisom stradanja pravoslavnih Srba u Dobojskom logoru 1915. godine, te da se završava stradanjem srpskog nedužnog življa u Sijekovcu 1992. godine“
-U knjizi su pomenuta mnoga imena mučenika ljudi, žena i dece kao i mnogi sveštenici, monasi i monahinje koji su kao pastiri stradali sa svojim narodom od Austrougarske monarhije zatim u vreme NDH od ustaških i muslimanskih ruku-rekao je Erak i naglasio da današnje generacije treba da uče na primerima naših predaka stradalnika koji su gubili glave samo zato što su bili pravoslavni Srbi.
Načelnik opštine Ugljevik Vasilije Perić, koji je i potpredsednik EUO Eparhije Zvorničko-tuzlansle SPC, izrazio je zadovoljstvo jer je prva promocija ove knjige u Eparhiji zvorničko-tuuzlanskoj baš u Ugljeviku i zahvalio episkopu Fotiju jer za ovu podmajevičku opštinu kaže da je izrasla u eparhijski Duhovni centar.
-Srpski narod je uvek spreman da oprosti sve ono što je preživljavao u prethodnom periodu, u burnoj istoriji i borbi za slobodu ali veoma često se dešava da mnogo toga zaboravimo, a ne bismo trebali zaboravljati ono što su Srbi prežijeli u istoriji-rekao je Perić.
Perić podsjetio da su na području opštine Ugljevik u prošlosti bila velika stradanja srpskog naroda, a posebno u Drugom svetskom ratu,, mestima Donje i Gornje Zabrđe, gde je ubijeno više od 300 ljudi i to samo u jednom danu njih više od 200 jer su bili Srbi.
– Ne smemo zaboraviti sva ova stradanja iz prošlosti našeg naroda. Mi pravoslavci imamo ljubav i dušu Svetosavsku i uvek smo spremni da oprostimo ali i da živimo sa svim ljudima dobre volje – rekao je Perić.
Uetnički direktor Centra za kulturu Predrag Vujević rekao je da je ova knjiga svjedoči da je nad Srbima učinje genocid je su ubijane bebe od nekoliko mjeseci pa do nemoćnih staraca.
-Sebi sam postavio pitanje “zašto se to desilo”. A odgovor je jasan “zato što su pravoslavni Srbi”. A drugo pitanje “kakav je motiv bio od strane komšija Hrvata i Muslimana da izvrše tako stravičan zločin”. To je po svim definicijama genocid, jer su ubijane bebe od nekoliko meseci do nemoćnih staraca, bukvalno se išlo sa ciljem da se zatre jedan narod. Sama tehnika ubijanja govori o specifičnom mentalnom stanju tih ljudi, sa takvom strašću su ubijali da to normalan ljudski mozak ne poima-rekao je Vujević.
I dok u Ugljeviku posvećuju dužnu pažnju ovim temama i duhovnom i kulturnom jačanju ovašnjih ljudi, to se ne može reći za neke susedne sredine.Tako, primera radi, lokalna vlas u gradu Bijeljina, mada je donela odluku o postavljanju spomenika dečaku Slobodanu Stojanoviću, dvanaestogodišnjaku, koji je postradao na početku rata kada se, posle bežanije pred Orićevim koljačima, mimo volje roditelja, vratio na rodno ognjište po psa, kućnog ljubimca.Reč je simbolu stradanja dece u minulom ratu na najmonstrouzniji način.Slobodan je, u međuvremenu, upisan i u knjige svetih SPC, njegove ikone odavno su u hramovima, poput beogradskih, a za postavalje spomenia nisu bili zainteresovani ni u njegovom matičnom gradu kraj Drine, gde su neki spominjali da bi trebalo da se ukloni krst.
Vladimir Mitrić
