U svečanoj dvorani Matice Srpske u Novom Sadu održano je prvo predstavljanje Monografije Karlovačke bogoslovije.Izdavač Bogoslovija “Svetoga Arsenija“ iz Sremskih Karlovaca priredila je ovo monumentalno delo u godini velikog jubileja ove crkveno-prosvetne ustanove 23O godina Karlovačke bogoslovije.
Učesnike na predstavljanju i prisutne je pozdravio predsednik Matice Srpske profesor Dr Dragan Stanić.
-Matica Srpska je mnogo jača od kada se Duh Sveti vratio u ovu kuću. Nema nama budućnosti ako Duha Svetoga ne očuvamo u sebi. Stoga je važno da se jedinstvo Srpske crkve i Matice Srpske nikad više ne naruši“ rekao je profesor Stanić.
Obraćajući se prisutnima episkop sremski Vasilije naglasio je da je Matica Srpska najvažnije mesto sa kog treba govoriti o srpskoj prosveti, a zatim dodao: – Ukusno uređen sadržaj ovog dela svedoči o onome što je Bogoslovija ostvarila u periodu od 230 godina. U tom razdoblju,među hiljadama školovanih, Karlovačku bogosloviju su završili kasnije istaknuti sveštenici, episkopi, a neki od učenika postali su mučenici i svetitelji. Karlovačku bogosloviju istovremeno su pohađali potonji patrijarh German i vojvoda Momčilo Đujić. U novijoj istoriji ja sam kao eparhijski arhijerej dočekao 38 generacija golobradih mladića koji su nesigurnim koracima kročili u ovu školu. A bio sam i svedok odlaska sazrelih maturanata koji su smelo kretali na sve četiri strane sveta da propovedaju Jevanđelje Hristovo“, istakao je episkop Vasilije.
Direktor Istorijskog arhiva u Novom Sadu Dr Petar Đurđev u nadahnutom izlaganje apostrofirao:- Vreme nastanka Karlovačke bogoslovije bio je period totalne depresije i nacionalnog razočaranja. Mitropolit Stratimirović je smatrao da pored gimnazije treba osnovati i bogosloviju. Plejada ljudi krstom i molitvom nakon završene bogoslovije borili su se za očuvanje svoje vere i nacije. Bilo je to vreme kada su sveštenici brinuli o duhovnim ali i o opštim obrazovnim potrebama. Đurđev je završio svoje izlaganje rečima: “ Ova monografija će za dugo biti nezaobilazno delo u izučavanju istorijata Karlovačke bogoslovije“.
Igor Mirović, pored patrijarha Porfirija i episkopa Vasilija, jedan od uvodničara Monografije Karlovačka bogoslovija bio je i među govornicima. Mirović je naglasio da su najznačajnije prosvetno-obrazovne ustanove na tom području Bogoslovija u Karlovcima te gimnazije u Novom Sadu i Karlovcima. U okviru obraćanja Mirović je kaziva svoje pesme “Prosejanje“ i “Krstonosci“.
U ime sadašnjih đaka Bogoslovije dirljivo je govorio Veljko Milutinović učenik četvrtog razreda podsetivši da Monografiju čine skoro 4000 bogoslova sa svojim profesorima, patrijarsima, episkopima i svetim ljudima. Veljko je svoj kratak i jezgrovit govor završio rečima: “Sve ovo što je našlo svoje mesto u Monografiji podstiče nas da radimo u korist naše Crkve i dobro srpskog naroda“.
Protojerej stavrofor Stojadin Pavlović, višegodišnji direktor Patrijaršijske uprave, plodan pisac, graditelj Sabornog hrana u Valjevu i crkva na Mačkovom kamenu i Divčibarama, kaže da je, zaista, pons i dika biti u društvu takvih bogoslova i ljudi, kakve je rodu i našoj Crkvi podarila Bogoslovija u Sremskim Karlovci.
-Svi ovako divno sabrani među koricama, sa svojim profesorima, drugim osobljem i arhijerejima svakog doba, učinjeni su ovim delom, stvarno, besmetnim. -To svedoči ova knjiga, koja će biti za sva vremena biser našeg prosvete, kulture i duhovnosti
Urednik izdanja koje je pripremano dve godine Mr Jovan Milanović rektor Bogoslovije n je podestio na svoje prethodnike u periodu od poslednje obnove rada škole pre 60 godina. U svedoke divne istorije Bogoslovije rektor Milanović je u svojoj reči uvrstio i sadašnji kolektiv koji čine mahom mladi profesori. Rektor se zahvalio svim satrudnicima na stvaranju Monografije nazvavši je “trpezom reči i duha“.
Muzički dekor u predstavljanju Monografije načinio je oktet Karlovačke bogoslovije sačinjen od sadašnjih učenika izvođenjem više pesama duhovnog i rodoljubivog sadržaja.
V.M.
